03 Ushtrimi më fisnik i njeriut

Ushtrimi më fisnik i njeriut

      “Gjatë kësaj sëmundjeje e shqyrtova jetën time në lidhje me përjetësinë më nga afër se ç'e kisha shqyrtuar kur gëzoja shëndet.  Në shqyrtimin që bëra në lidhje me kryerjen e detyrave të mia si një njeri ndaj njerëzve të tjerë, si një shërbëtor i krishterë dhe si një punëtor i Kishës, qëndroja i aprovuar prej ndërgjegjes sime.  Por në lidhje me Shpenguesin dhe Shpëtimtarin tim, rezultati ndryshonte.  Bindja në dashuri dhe mirënjohja që kisha treguar as që mund të krahasoheshin me detyrimet që kisha për shpengimin, këmbënguljen dhe mbështetjen time përmes peripecive të jetës që nga foshnjëria deri në pleqëri.  Ftohtësia e dashurisë sime ndaj Atij që më deshi më parë dhe që kishte bërë kaq shumë për mua më mbetej në mendje dhe më bënte të turbullohesha.  Dhe, si për të plotësuar karakterin tim të pavlerë, jo vetëm që kisha neglizhuar të përmirësoja hirin që më ishte dhënë deri në detyrën dhe privilegjin tim, por për mungesë të këtij përmirësimi, ndërkohë që isha zhytur në përkujdesjet dhe punën hutuese, kisha devijuar nga dashuria e zelli i parë.  U turbullova, e përula veten, u përgjërova për mëshirë dhe e përtërita besëlidhjen time për të luftuar dhe për t'ia kushtuar veten pa rezerva Zotit”.

Peshkopi McKendree

      Predikimi që vret mund të jetë, dhe shpesh është, ortodoks – dogmatikisht dhe në mënyrë të pakundërshtueshme ortodoks.  Na pëlqen ortodoksia.  Ajo është e mirë.  Është më e mira.  Është mësimi i pastër dhe në vija të qarta i Fjalës së Perëndisë.  Ajo përbën trofetë e fituara prej së vërtetës në konflikt me të pavërtetën.  Përbën pritat që besimi ka ngritur kundër përmbytjeve shkretuese të besimit të gabuar apo mosbesimit në ndershmërinë apo në paskrupullsinë e tyre.  Por, ortodoksia, e kthjellët dhe e fortë si kristali, e dyshimtë dhe militante, mund të mos jetë asgjë tjetër veçse shkronja, e mirëformuar, e mirëemëruar dhe e mirëmësuar – shkronja që vret.  Asgjë nuk është aq e vdekur sa një ortodoksi e vdekur – aq e vdekur sa nuk mund të spekullosh, aq e vdekur sa nuk mund të mendosh, studjosh apo lutesh.

      Predikimi që vret mund të ketë aftësi depërtuese dhe kuptueshmëri të parimit.  Ajo mund të jetë shkencore dhe kritike në shije.  Ajo mund të jetë e rrjedhshme në të gjithë detajet e vogla të prejardhjes dhe gramatikës së shkronjës.  Ajo mund të jetë e aftë t’i japë shkronjës shprehjen më të përsosur dhe mund ta ndriçojë atë ashtu siç mund të kenë bërë Platoni dhe Ciceroni.  Ajo mund të studjojë shkronjën ashtu si një gjykatës studion tekstet e tij për të formuar aktin e tij apo për të mbrojtur çështjen e tij.  Dhe prapëseprapë ajo mund të jetë si një ngricë, si një ngricë vrasëse.  Shkronjë-predikimi mund të jetë elokuent, i zbukuruar me poezi dhe retorikë, i spërkatur me lutje, i mbushur me erëzat e sensacionit, i ndriçuar prej gjenisë dhe megjithatë këto mund të jenë arkivoli, zbukurimet e shtrenjta – lulet e rralla dhe të bukura – që mbulojnë kufomën.

      Predikimi që vret mund të jetë pa dituri, ai mund të mos shquhet nga ndonjë freski mendimi apo ndjenjash, e veshur me përgjithësime pa shije apo me veçanti të mërzitshme.  Ajo mund të jetë e çrregullt, që nuk bie aspak erë dhomëzë apo studim, që nuk ka as hirin e mendimit, as të shprehjes dhe as të lutjes.  Nën këtë predikim, sa i madh dhe i gjërë është shkretimi!  Sa e plotë vdekja frymërore!

      Ky shkronjë-predikim merret me sipërfaqen dhe hijen e gjërave, jo me vetë gjërat.  Ajo nuk depërton deri në brendësi.  Ajo nuk ka depërtim të thellë, as kuptueshmëri të mirë të jetës së fshehur të Fjalës së Perëndisë.  Ajo është e vërtetë për të jashtmen.  Por, e jashtmja është guacka që duhet thyer për të marrë thelbin.  Shkronja mund të vishet në mënyrë të tillë që të tërheqë vëmendje dhe të jetë e modës, por tërheqja nuk është ndaj Perëndisë dhe as moda nuk është për në qiell.

      Dështimi qëndron në predikuesin.  Atë nuk e ka bërë Perëndia.  Ai nuk ka qenë kurrë në duart e Perëndisë si balta në duart e poçarit.  Ai ka qenë i zënë duke punuar me predikimin, me mendimet dhe stolisjen e tij, me forcat e tij tërheqëse dhe mbresëlënëse.  Por, gjërat e thella të Perëndisë nuk janë kërkuar, as studjuar, kuptuar apo përjetuar kurrë prej tij.  Ai nuk ka qëndruar kurrë para fronit “të ngritur dhe të lartë” (Isa. 6:1).  Ai nuk e ka dëgjuar kurrë këngën e serafimëve, nuk e ka parë vizionin dhe as e ka ndjerë forcën e asaj shenjtërie mahnitëse.  Ai nuk ka këlthitur kurrë në dëshpërimin dhe gjendjen e tij të pandihmë nën ndikimin e dobësisë dhe fajit.  Ai nuk e ka parë kurrë jetën e tij të përtërirë, zemrën e tij të prekur, të pastruar dhe të ndezur flakë prej urëve të ndezura nga altari i Perëndisë.

      Puna e tij mund t’i tërheqë njerëzit ndaj tij, ndaj kishës dhe ndaj formës e ceremonisë.  Por, nuk do të ketë asnjë tërheqje të vërtetë ndaj Perëndisë, nuk do t’i jepet shtysë asnjë bashkësie të ëmbël, të shenjtë dhe hyjnore.  Kisha është stolisur, por nuk është ndërtuar.  Ai ka kënaqur, por jo shenjtëruar.  Jeta është ndrydhur.  Qyteti i Perëndisë sonë bëhet qyteti i të vdekurve – Kisha një varrezë, jo një ushtri e fortifikuar.  Lavdërimit dhe lutjes iu zihet fryma; adhurimi është i vdekur.  Predikuesi dhe predikimi kanë ndihmuar mëkatin, jo shenjtërinë.  Ata kanë populluar skëterrën dhe jo qiellin.

      Predikimi që vret është predikim pa lutje.  Pa lutje, predikuesi krijon vdekje dhe jo jetë.  Predikuesi që është i dobët në lutje është i dobët në forcat jetëdhënëse.  Predikuesi që është larguar prej lutjes si element i dukshëm dhe tepër mbizotërues i karakterit të tij e ka zhveshur predikimin e tij nga fuqia e tij dalluese dhe jetëdhënëse.  Ka dhe do të ketë lutje profesionale, por lutja profesionale e ndihmon predikimin të bëjë punën e tij vdekjeprurëse.  Lutja profesionale ftoh dhe vret si predikimin ashtu edhe lutjen.

      Shumë nga përkushtimi i lëshuar dhe qëndrimet dembele dhe pa respekt në lutjet kongregacionale janë diçka që i atribuohet lutjes profesionale në katedër.  Lutjet në shumë katedra janë të gjata, të shpërndara, të thata dhe të zbrazëta.  Pa vajosje dhe pa zemër, ato bien si një ngricë vrasëse mbi të gjitha hiret e adhurimit.  Ato janë lutje vdekjeshkaktuese.  Nën frymën e tyre është zhdukur çdo gjurmë përkushtimi.  Sa më të vdekura që janë ato aq më të gjata bëhen.

      Me vend është një thirrje për lutje të shkurtra, lutje të gjalla, lutje me gjithë zemër, lutje në Frymën e Shenjtë – të drejtpërdrejta, specifike, të zjarrta, të thjeshta, të vajosura në katedër.  Një shkollë që të mësojë predikuesit si të luten, ashtu si Perëndia e do lutjen, për devocionin e vërtetë, adhurimin e vërtetë dhe predikimin e vërtetë do të ishte më e dobishme se gjithë shkollat teologjike.

      Ndaluni!  Pushoni!  Gjykoni!  Ku jemi?  Çfarë po bëjmë? Predikojmë për të vrarë?  Lutemi për të vrarë?  I lutemi Perëndisë!  Perëndisë së madh, Krijuesit të gjithë botëve, Gjykatësit të gjithë njerëzve!  Çfarë të vertete që kërkohet në brendësi!  Sa realë që duhet të jemi!  Sa me zemër!  Lutja ndaj Perëndisë: ushtrimi më fisnik, përpjekja më e lartë e njeriut, gjëja më reale!  Gjithmonë do të flakim tej predikimin dhe lutjen e mallkuar që vrasin dhe do të bëjmë atë që është e vërtetë.  Predikimi jetëkrijues sjell forcën më të fuqishme që ndikon në qiell dhe tokë.  Ai tërheq drejt thesarit të hapur dhe të pambarim të Perëndisë për nevojën dhe lypësinë e njeriut.